Yöneticilere Hikâyeler

100 Hikâyede İşletme Okulunda Öğretmedikleri 100 Ders

Tekerleği hiç kullanmamış büyük toplumlar var olmuştur, fakat hikâyeler anlatmamış tek bir toplum yoktur.

Ursula K. LeGuin

İşte Bu Fikir Tutar adlı kitaplarında Chip ve Dan Heath Stanford Üniversitesinde her yıl gerçekleştirdikleri bir dersten bahseder. Öğrencilerden arkadaşlarına bir dakikalık ikna edici bir konuşma yapmaları istenmektedir. Tüm öğrencilere aynı veriler sağlanır. Öğrencilerin yarısı bir görüşü savunurken diğer yarısı da bu görüşün tersini savunacaktır.

Stanford öğrencileri tahmin edeceğiniz üzere genellikle verileri ve argümanları net bir şekilde açıklayan iyi kalitede sunumlar hazırlar. Her sunumun ardından dinleyicilerin dikkatini dağıtmak için birkaç dakikalık komedi videosu izletilir. Ardından not almadıkları için akıllarında kaldığı kadarıyla dinledikleri her konuşmanın önemli noktalarını yazmaları istenir. 

Sonuç? Yazmakta güçlük çeken dinleyiciler konuşmalardan ne kadar az şey hatırladıklarına şaşırıyorlar. Birer dakikalık sekiz konuşma dinledikleri için çok fazla şey hatırlamaları da gerekmiyor aslında. Bunlar iyi eğitim almış insanlar ve aralarında dünya üzerindeki en parlak öğrenciler yer alıyor. On öğrenciden yalnızca biri sunumu bir hikâye anlatmak, duyguları güçlendirmek veya birkaç önemli mesaja odaklanmak için kullanıyor. Dinleyicilerin yüzde altmışı da yalnızca bu sunumun içeriğini hatırlıyor.  

Fikirlerinizin dinleyicilerinizin kafasına kazınmasını sağlamak 

Hikayelerin bizim hayatımızda büyük bir yeri var. Bize empatiyi öğretebilirler. Bizi güldürebilir, ağlatabilir, korkudan zıplatabilir ve sonra mutlu sonla bizi teselli edebilirler. Hikayeler çok iyi bir öğretmen olduğu için çağlar boyunca hiç önemini kaybetmedi. Yazılı dilden çok öncesinde dahi hikayeler vardı ve bazıları bugüne kadar ulaşmayı başardı. 

Bugünün dünyasında da hala en iyi dersler veya sunumlar bir hikaye ile başlıyor. Yöneticilere hikayeler kitabının yazarı Kürşat Tuncel “İş hayatında yöneticilere hikaye anlatarak insanları etkileme becerisi kazandırmaya çalışıyoruz çünkü hikayeler insanları harekete geçirmenin bilinen en iyi yolu” diyor. Çünkü hikâyeler basittir ve basit olduğu kadar da güçlüdür. Net ve basit mesajları sindirmek, kullanmak ve uygulamak daha kolaydır. 

Bugüne dek 12 kitap yazan Kürşat Tuncel, Yöneticilere Hikayeler’de yer verdiği hikayeleri dört yıllık bir süreçte toparlamış. Pek çoğunu eğitimlerinde hala kullanıyor. “Yönetim becerileri üzerine salt teorik bir kitap yazmak gibi niyetim olmadığından her hikayenin sonunda, kendime göre o hikayenin verdiği dersi birkaç cümleyle özetledim” diyor.

Değişimi her zeminde istiyor olabiliriz. Bireysel, kurumsal toplumsal. Bir kez duyguyu yakaladığınızda bir şeyler değişir. Hikayeler buna yardım eder. Basitleştirin, beklenmedik hale getirin, somutlaştırın, güvenilir kılın, duygu katın ve fikirleri hikâye olarak anlatın.

Siz de bir sunumda, iş görüşmesinde ya da ekibinize kritik bir mesaj verirken hikayeleri günlük yaşantınıza kolayca dahil etmek istiyorsanız bu kitap size ilham verecek 245 adet hikâye ile dolu. 

Aşağıdaki hikâye, mesajı örtük ama mizah dolu bir üslupla bakın ne güzel anlatmış. 

YÖNETİCİ

Büyük bir şirketin üst düzey yöneticisi New York üzerinde tek başına balonla dolaşmaya çıkmıştı. Nerede olduğunu anlamaya çalışırken açtığı harita rüzgarda birden elinden uçtu. Artık kaybolmuş bir şekilde şehrin üzerinde uçuyordu. Şansına biraz ileride yüksek bir gökdelenin üzerinde adamın birinin sigara içtiğini gördü. Balonu alçaltıp adama doğru yaklaşarak bağırdı, “Hey dostum, ben neredeyim acaba söyleyebilir misin? Haritam uçtu, kayboldum!”

Adam, “Yerden 500 feet kadar yüksekte, bir balonun içindesin” diye cevap verdi. 

Yönetici bu cevaba sinirlenmişti, “Sen mühendissin, değil mi?” diye sordu.

“Evet” dedi adam, “Nereden bildin?”

“Çünkü başım belada, sana bir soru sordum, verdiğin yanıt tamamen doğru ama hiçbir işime yaramıyor!” diyerek adamı tersledi yönetici.

Adam omuz silkti: “Sen de üst düzey yöneticisin değil mi?”

“Evet, nereden bildin?”

“Çünkü yerden 500 feet yukarda bir balonun içindesin, kaybolmuşsun, haritan uçmuş, çaresizsin ancak bütün bunlar benim suçum oldu!”

Başarılı Bir Satışçı, Başarılı Bir Yazar

AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme mezunu olan Kürşat Tuncel birçok büyük şirkette genel müdürlük ve yönetim kurulu üyeliği yaptı. Türkiye’nin en etkili 25 pazarlama yöneticisi olarak gösterilen yazar, bugüne kadar 90 farklı kurumda 30.000’i aşkın kişiye 500’den fazla eğitim verdi. Halen kendi eğitim ve danışmanlık şirketi Satış Küpü ile eğitim, danışmanlık ve koçluk faaliyetleri yürütüyor ve yazmaya devam ediyor.