Zaman Denen Kıtlık Faktörü  

“Her şey sınırlıdır: aşk, para, itibar ve güç dahil olmak üzere her şeyin daha fazlasını isteriz bunların en az birine bile ilgi duymadığını iddia eden kişi kendini kandırmakla meşguldür. Tatminimiz için gerekli olan bu şeylerin arasında en az farkında olduğumuz zaman, aslında hepsinden daha kıttır.”  

Bu satırların yazarı Daniel Hamermesh, Zamanı Harcamak isimli kitabında, zaman denen kıtlık faktörü hakkında bize daha önce hiç duymadığımız şeyleri söylüyor.  

Zamanı kullanmamızın geniş kapsamlı şekilleri ve insanların zamanı kullanmada neden farklılaştıklarına dair yazılan ilk kitap 

Zaman üstüne yazılmış bol miktarda makale var. 2000 yılından beri ekonomi literatüründe yayınlanmış 7000 civarında makalenin başlığında “zaman” kelimesi geçiyor. Zaman kavramını irdeleyen birçok kitap mevcut ve bir kısmının da çok çekici isimleri var 

Yazar Daniel Hamermesh, zaman kullanımı hakkında çalışmaya başladığında nasıl zaman harcandığının kronolojisini çıkarmasını sağlayacak verileri toplamış. Ve dikkat: Metinde hiç rakamsal tablo yok. Bunun yerine ilettiği mesajı bir bakışta anlayabileceğiniz grafikler yer alıyor. Kitaptaki fikirlerin ve sunulan bilgilerin çoğu akademisyenlerin yıllardır sağladıkları fikir ve emeğin ürünü. Zamanımızı nasıl harcadığımızı gösteren ve aldığımız kararları neden aldığımızı anlamamıza yardımcı olan, günlük hayatta gözlemlediği anekdotlarla konuları desteklemiş.  Araştırmacıların profesyonelce topladıkları zaman günlükleri, ekonomistlerin zaman üstüne çalışmaları ve her ay yaklaşık bin kişilik rastgele seçilen kişilerin nasıl zaman harcadıklarının detaylı bir resmini kullanmış. Kitaptaki hesaplamaların, verilerin ve tartışmaların büyük kısmında bunlar baz alınmış.  

En değerli kaynağımız hakkında müthiş bir rehberlik  

Hayatta ne yaparsak yapalım, öğrenmek ve ilerlemek için her zaman bir rehbere ihtiyacımız var. Bu yolculuğumuzda karşımıza çıkacak gerçek bir üstad kazanacak ya da kaybedeceklerinin hesabını yapmaz. Her şeyi vermeye ve paylaşmaya hazırdır. Birkaç hayranı daha olup olmamasının bir önemi yoktur, ne zafer peşindedir, ne güç, ne de zenginlik… İstediği tek şey diğerlerinin özgürleşmesine yardımcı olmaktır. Yazar Hamermesh böyle biri.  

Kitapta zamana karşı hem felsefi hem de ekonomik açıdan yaklaşılmış. Zaten herhangi bir meseleyi farklı boyutlarıyla ele alan her kitap büyük keyif veriyor. Birey olarak yapabileceklerimizi okuduğumuzda, aslında zamanı kullanma konusunda öğreneceğimiz ne çok şey olduğunu görüyoruz. 

Zaman konusunda sızlanmak yerine onu anlamak 

Büyükanne ve büyükbabamıza göre bizler daha fazla zaman ve çok daha fazla gelire sahibiz fakat kendimizi büyüklerimizin dönemine göre zaman açısından daha fakir hissediyoruz.  

Günde yirmi dört saatin yetmediğini düşündüğünüz zamanlar olmuştur. İnsanlardan da bunu duyarsınız. Nefes alırken havadaki oksijen içeriğinin hepimiz için aynı olması gibi bu da her insanın her zaman karşılaştığı bir durum. Yüksek irtifa, derin deniz dalışı veya akciğer hastalığından mustarip olmadıkça, havadaki oksijenin stres yarattığını düşünmüyoruz ve hava sınırlı diye şikâyet etmiyoruz. Ancak çoğumuz günün yirmi dört saatle sınırlı olmasını stresli buluyoruz. Zaman yetmiyor stresinde olduğumuz için bunalıyoruz.  

Hepimiz aynı miktarda zamanın keyfini çıkarsak da zaman fakiri olduğumuzu hissetmek Batı toplumlarında çok yaygındır. Genellikle kişinin önemli biri olduğunun işaretidir. Eğer kişinin önemini kazancına veya servetine göre değerlendirirsek ekonomik olarak iyi durumda olan insanların diğerlerine kıyasla zaman konusunda daha fazla sızlanması, ekonomik olarak avantajlı durumda olduğunun göstergesidir.  

Zaman için stresli olmak, zengin veya yüksek bir kazanca sahip olmanın raconunda vardır.  

Kitaptan bazı başlıklar 

Bir haftada ne kadar çalışmalı? 

Ne kadar çalışıyoruz? 
Çalışmadığımızda ne yapıyoruz? 

Kadınların hissettiği ek zaman stresi 

Zaman kullanımının geleceği 
Zamanın kullanımında ırk ve etnik köken 

Şehirli züppeler ile taşralı kuzenlerin zaman algısı ne kadar farklı 

Kadınlar ve erkekler farklı mı,  

Ergenlerin zaman kullanımı 

Boş vakitler, şekerleme yapmak ve TV 

Uzun çalışma saatleri politikaları 

Yaz saati uygulaması yaşamlarımızı nasıl etkiliyor 

Hadi Küçük Bir Hesap Yapalım 

İnsan ömrü ortalama 75 yıl. IKEA’nın kâğıt cetvellerini bilirsiniz. Onlardan bir tane edinin ve 75. santimi işaretleyin. 25 yıl uyuyoruz, dört yıl yemek yiyoruz, bir yıl temizlik yapıyoruz, iki buçuk yıl yemek pişiriyoruz, üç yılımız iş veya okul yolunda geçiyor, dokuz yıl TV izliyoruz. Bunların hepsini cetvelle işaretledikten sonra kesiniz ve elinizde kalana bakınız. Bence bu yanıt, bize ayrılan değerli süreyi en iyi şekilde nasıl kullanabileceğimize dair farkındalık kazanmamızı ve daha olgun biri haline gelmemizi sağlamalı. Uyanır uyanmaz 35 dakika boyunca telefona bakıp iç çekerek yataktan kalkmak mı, yoksa uyanmak ile yataktan kalkmak arasında kalanları atlamak mı?